जोर वृक्षारोपणावर, संवर्धनाकडे दुर्लक्षच; ४० टक्के जमीन वृक्षारोपणास योग्य, रोपण ४ टक्क्यांवरच
म. टा. प्रतिनिधी, औरंगाबाद
मागच्या वर्षी जिल्ह्यात तब्बल दीड कोटीवर वृक्षारोपण झाले; परंतु त्यातील २५ टक्केच झाडे जगली आहेत, अशी भीती पर्यावरण अभ्यासक डॉ. दिलीप यार्दी, विद्यापीठातील पर्यावरणशास्त्र विभागाचे प्रा. सतीश पाटील व इतरांनी जागतिक पर्यावरण दिनी व्यक्त केली. अजूनही जोर वृक्षारोपणावर असतो व वृक्षसंवर्धनाकडे पार दुर्लक्ष केले जाते. त्यामुळेच मराठवाड्यातील तब्बल ४० टक्के जमीन ही वृक्षारोपणास योग्य असूनही केवळ ४ टक्के जमिनीवर वृक्ष असल्याची खंत तज्ज्ञांनी व्यक्त केली.
धक्कादायक बाब म्हणजे वनमंत्री सुधीर मुनगंटीवार यांच्या हस्ते मागच्या वर्षी विभागीय आयुक्त कार्यालयासमोर ज्या झाडांचे रोपण झाले, ती झाडेही जळाली; म्हणूनच वनमंत्री येण्याआधी त्या ठिकाणी चक्क नवीन रोपे लावण्यात आली. जिल्हाधिकारी कार्यालय परिसरातही मागच्या वर्षी लावलेली झाडे जळाल्याचे सूत्रांनी सांगितले.
डॉ. यार्दी म्हणाले, ब्रिटिश देश सोडताना देशातील वनक्षेत्र हे २५-२८ टक्क्यांपर्यंत होते व पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरुंनी हे क्षेत्र ३३ टक्क्यांपर्यंत वाढवण्याचे जाहीर केले होते. दुर्दैवाने आज देशातील वनक्षेत्र केवळ १५-१८ टक्क्यांवर आले आहे. ‘प्लॅन्टेशन ईज द ओन्ली सोल्युशन टू पोल्युशन’ हे सत्य असून दरवर्षी मोठ्या प्रमाणात वृक्षारोपण होते, पण वृक्षसंवर्धनाकडे दुर्लक्ष केले जाते. मुळात वृक्षारोपणाची योजना ‘लाँग टर्म’ हवी व वृक्षसंवर्धासाठी निधीसह सुयोग्य-शास्त्रशुद्ध नियोजनही हवे, असेही डॉ. यार्दी म्हणाले. कार्बन उत्सर्जन कमी करणे, ‘अॅब्झॉर्बशन झोन’ वाढवणे, कचऱ्यावर प्रक्रिया होणे आदी उपयायोजनाही महत्वाच्या असल्याचे मत डॉ. पाटील यांनी नोंदविले.
दररोज ७ झाडांची कत्तल
पर्यावरणाचा ऱ्हास झपाट्याने होत असताना, आजही शहरात दररोज ६-७ झाडांची कत्तल होत आहे. चक्क विद्यापीठातही झाडांची कत्तल होत आहे. दुर्दैवाने जायकवाडी-म्हैसमाळसारख्या भागांवरही वृक्षारोपण झालेले नाही, असे पर्यावरणप्रेमी डॉ. किशोर पाठक म्हणाले. वृक्षसंवर्धनासह रेन-वॉटर हार्वेस्टिंग, झिरो गार्बेज, रि-सायक्लिंगही महत्वाचे असून त्यासाठी नागरिकांनीही छोट्या-छोट्या ग्रुपमधून सक्रिय व्हावे, असे स.भु.विज्ञान महाविद्यालयाच्या पर्यावरणशास्त्र विभागप्रमुख डॉ. क्षमा खोब्रागडे म्हणाल्या.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट