![]()
टीम मटा, औरंगाबाद
गेल्या वर्षी नोटा बंदीनंतर पुन्हा एकदा सरकारने शेतकऱ्यांना पीक विमा भरण्यासाठी बँकासमोर रांगेत उभे केले आहे. मराठवाड्यातील शेतकरी गेल्या चार दिवसांपासून शेतातील कामे सोडून २४ तास बँकासमोर ‘ऑनलाइन’ उभा आहे. पीक विमा भरून घेण्यासाठी ३१ जुलै शेवटचा दिवस असल्याने व
मुदतवाढ न मिळाल्याने शेवटच्या दिवशी बँकासमोर शेतकऱ्यांनी रेकॉर्ड ब्रेक गर्दी केली होती. शेवटच्या दिवशी विमा भरता न आल्याने तीस टक्क्य‌ांहून अधिक शेतकऱ्यांना वंचीत राहवे लागणार आहे.
जालन्यातील शेतकरी मेताकुटीला
जालना - संपूर्ण देशात गतवर्षी पीकविमा योजनेच्या अंमलबजावणी संदर्भात पहिल्या क्रमांकावर आलेल्या जालना जिल्ह्यातील यंदाच्या पीक विमा योजनेच्या हप्ता भरण्यासाठी शेतकऱ्यांचा जीव अक्षरशः मेताकुटीला आलेला आहे. पीक विम्याचा हप्ता भरण्यासाठी मुदत संपल्यानंतर यंदाच्या वर्षी किमान तीस टक्याहून अधिक शेतकरी वंचित आहेत असा प्राथमिक अंदाज आहे.
जिल्ह्यातील तिर्थपूरी ता.घनसावंगी परिसरातील शेतकऱ्यांच्या पीकविमा योजनेच्या हप्ता भरण्यासाठी खूप चांगली व्यवस्था करण्यात आली होती. सोमवारी सकाळपासून पीक विमा योजनेच्या हप्ता भरण्यासाठी एक देखिल शेतकरी शिल्लक राहिला नाही. ही सगळी व्यवस्था तात्यासाहेब चिमने व राष्ट्रवादीच्या स्थानिक पातळीवरील कार्यकर्त्यांनी उभारली होती. दरम्यान, सगळ्यात वाईट अवस्था जाफ्रराबाद आणि भोकरदन तालुक्यातील ग्रामीण भागातील शेतकऱ्यांना भोगावी लागली. सोमवारी शेवटच्या दिवशी या भागातील वीजपुरवठा खंडित झाल्याने महाईसेवा केंद्र ठप्प झाली होते. सातबारा उताऱ्यावर पीक कर्ज असलेल्या शेतकऱ्यांना पीकविमा योजनेच्या हप्ता भरण्यासाठी रोख रक्कम द्यावी लागली. टेंभुर्णी (ता. जाफ्राबाद) येथे रविवारी अक्षरशः हाणामारी झाली पोलिसांनी हस्तक्षेप करून कायदा व सुव्यवस्था राखण्यासाठी खूप प्रयत्न केले. अंबड, बदनापूरमध्ये देखील असेच वातावरण होते.
शेवटच्या दिवशी रांगाच रांगा
बीड - सोमवारी पीक विमा भरण्याचा शेवटचा दिवस होता. जिल्हाभरातील जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँक आणि राष्ट्रीयकृत बँकेत शेतकऱ्यांनी गर्दी केली होती. जिल्ह्यातील प्रत्येक बँकेपुढे रांगाच रांगा असल्याचे चित्र पाहायला मिळत होते. अनेक ठिकाणी रविवारी रात्रीपासून शेतकरी बँकेच्या बाहेर मुक्कामी आले होते. तर काही ठिकाणी पहाटे पासून रांगा लागल्या होत्या.
यावर्षी पावसाळ्याच्या दोन महिन्यात केवळ सतरा दिवस पाऊस पडला तर ४४ दिवस कोरडे गेले. त्यामुळे यंदा पावसाअभावी पिके अडचणीत आली असल्याचे चित्र आहे. अनेक भागात खरीप पिकांनी माना टाकल्या आहेत. अशावेळी पीक विमा एक आधार वाटत असल्याने शेतकऱ्यांचा ओढा विमा भरण्याकडे वाढला. शेवटच्या आठवड्यात तर बीड जिल्ह्यात दगडफेकीची घटना घडली. अनेक ठिकाणी पोलिस बंदोबस्त लावून पीक विमा भरून घ्यावा लागला. शेवटच्या दिवशी काही ठिकाणी दोन किलोमीटर शेतकऱ्यांच्या रांगा होत्या. तरीही काही शेतकऱ्यांना रिकामे हाताने परत जावे लागले. जिल्हाभरात पीक विमा भरण्यासाठी मुदत वाढण्यासाठी मुदत वाढ मिळाली असल्याची अफवा समाज माध्यमातून फिरत होती. शेतकरी अफवेसंदर्भात चौकशी करीत होते. मात्र, ही शेवटी अफवा अफवाच ठरली. कृषी विभागाकडे मुदतवाढ झाल्याचे कुठलेही अधिकृत पत्र प्राप्त झाले नसल्याचे जिल्हा कृषी विभागाच्यावतीने सांगण्यात आले.
मुदत न वाढल्याने शेतकऱ्यांचा हिरमोड
परभणी - शेवटच्या टप्यात पीक विमा भरण्यासाठी शेतकरी सरसावल्याने सर्व जिल्हा बँकांच्या शाखांवर शेतकऱ्यांची गर्दी झाली आहे. सोमवारी (३१ जुलै) विमा भरण्याची शेवटची तारीख असल्याने जिल्हा बँकेसह हैदराबाद आणि महाराष्ट्र बँकेच्या शाखा तसेच ई-महासेवा केंद्रांवर शेतकऱ्यांनी विमा भरण्यासाठी मोठ्या रांगा लावल्या होत्या. मात्र, सायंकाळी वेळ संपताच अनेक बँकांनी शटर डाऊन केल्याने जिल्ह्यातील हजारो शेतकरी विम्यापासून वंचित राहिले.
परभणी जिल्ह्यातील केवळ एकट्या जिल्हा बँकेत सुमारे एक लाख पाच हजार शेतकरी खातेदार आहेत. याहुनही अधिक शेतकऱ्यांचे राष्ट्रीयकृत आणि खासगी बँकांमध्ये खाते आहेत. सुमारे अडीच ते तीन लाख शेतकर् शेतकऱ्यांना पीक विमा भरण्यासाठी तोडका कालावधी मिळाला. ज्यामुळे परभणी तालुक्यासह सेलू, मानवत, पूर्णा, गंगाखेड, पाथरी, सोनपेठ, जिंतूर, पालम आदी तालुक्यांमधील जिल्हा बँकांच्या शाखांमध्ये गेल्या आठवडाभरापासून पीक विम्यासाठी प्रचंड गर्दी झाली होती. शेवटच्या क्षणापर्यंत पीक विमा भरण्याची मुदत वाढून मिळेल, अशी अपेक्षा होती. मात्र सोमवारी उशिरापर्यंत शासन स्तरावरून कुठलेही आदेश निघाले नाहीत. ज्यामुळे परभणी जिल्ह्यातील सुमारे ५० हजार शेतकरी अद्यापही पिक विमा भरण्यापासून वंचित राहिल्याचा अंदाज व्यक्त होत आहे.
नांदेडमध्ये गर्दीच गर्दी
नांदेड - पीक विमा भरण्याचा सोमवारी शेवटचा दिवस असल्याने नांदेड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांनी जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँक आणि राष्ट्रीयकृत बँकासमोर गर्दी केली होती. नांदेड जिल्ह्यातील प्रत्येक बँकेपुढे गेल्या चार दिवसापासून रांगा असल्याचे चित्र पाहायवास मिळते. यावेळेसही पीक विमा भरण्यासाठी मुदतवाढ मिळेल असे शेतकऱ्यांना वाटत होते. मात्र, रात्री उशीरापर्यंत त्यावर कसलाच निर्णय झाला नसल्याने शेतकऱ्यांतून नाराजी व्यक्त केली जात होती.
शेतकऱ्यांनी रविवारी रात्रीपासून बँकेच्या बाहेर मुक्कामी होते. तर काही ठिकाणी पहाटे पासून रांगा लागल्या होत्या. पीक विमा भरण्याकडे शेतकऱ्यांचा कल वाढला असल्याने मोठी गर्दी दिसत होती. नांदेड जिल्ह्यात सुरुवातीच्या काळात दगडफेकीचे प्रकार घडल्याने सर्वत्र चोख पोलिस बंदोबस्त ठेवण्यात आला होता.
उस्मानाबादमधील शेतकरी वंचित
नांदेड - पीक विमा भरण्याचा सोमवारी शेवटचा दिवस असल्याने उस्मानाबाद जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांनी बँकासमोर गर्दी केली होती. मात्र, काही जण पीक विमा भरण्यापासून वंचित राहावे लागेल असे चित्र होते. शेतकऱ्यांनी केलेल्या गर्दीमुळे बँकेच्या परिसराला यात्रेचे स्वरुप आले होते. याठिकाणी पीक विमा भरण्यासाठी बँका रविवारी सुरू होत्या. सोमवारी पण बँकापुढे मोठ्या प्रमाणात रांगा लागल्या होत्या. उस्मानाबाद जिल्ह्यात पीक विमा भरण्याच्या अंतिम तारखेपर्यंत ३ लाख ५६ हजार पैकी ३ लाखांहून अधिक शेतकऱ्यांनी पीक विमा भरल्याची अधिकृत माहिती जिल्हा कृषी अधीक्षक शिरीष जमदाडे यांनी दिली. गेल्या वर्षीच्या तुलनेत जवळपास ९० टक्के शेतकऱ्यांनी पीक विमा भरला असल्याचा दावा त्यांनी केला आहे. जवळपास ५० हजार शेतकऱ्यांचा पीक विमा भरणे अद्याप बाकी आहे.
टीम मटा, औरंगाबाद
