औरंगाबाद ः पावसाने हुलकावणी दिल्याचे परिणाम उन्हाळा सुरू होण्यापूर्वीच औरंगाबाद जिल्ह्यात दिसू लागले आहेत. जिल्ह्याच्या ग्रामीण भागात जानेवारीच्या सुरुवातीलाच पाणीटंचाईचे चटके बसण्यास सुरुवात झाली असून, खुलताबाद, फुलंब्री तालुक्यांच्या ग्रामीण भागात टँकरद्वारे पाणी पुरविण्यास सुरुवात करण्यात आली आहे. येणारे पाच-सहा महिने ग्रामीण भागाची सत्वपरीक्षा पाहणारे ठरणार असल्याचे चित्र आहे.
फुलंब्री ः वाड्या, वस्त्यांना कोरड
उन्हाची तीव्रता दिवसेंदिवस वाढत चालली आहे, तसतसे ग्रामीण भागातील वाड्या-वस्त्यांवर पाणी टंचाई जाणवू लागली आहे. पिण्याच्या पाण्याच्या टँकरसाठी पंचायत समिती कार्यालयात प्रस्ताव दाखल होत आहेत. फुलंब्री तालुक्यातील ३० गावांत ३८ विहिरींचे अधिग्रहण करून २१ टँकरच्या मदतीने पाणीपुरवठा सुरू करण्यात आला आहे. टंचाईवर मात करण्यासाठी तालुका प्रशासन सज्ज असल्याची माहिती पाणीपुरवठा अधिकारी गणेश सुवर्णकार यांनी दिली.
फुलंब्री तालुक्यात एकूण ९२ गावे असून, ७० ग्रामपंचायती आहेत. यावर्षी सुरवातीपासूनच पावसाने हुलकावणी दिल्याने जमिनीच्या भूगर्भातील पाणी पातळी घटलेली आहे. फुलंब्री, सांजूळ, वाकोद आदींसह छोटे-मोठ्या धरणांत पाणी नसल्याने तालुक्यात दुष्काळी परिस्थिती निर्माण झाली आहे. पंचायत समितीत ग्रामपंचायतीच्या माध्यमातून प्रस्ताव दाखल होण्याचे सत्र सुरूच आहे. पाणी टंचाईचा प्रस्ताव पंचायत समिती कार्यालयास दाखल झाल्यानंतर संबंधित गावात पाहणी करणे सुरू आहे. पडताळणी करून ग्रामपंचायतीच्या मागणीनुसार टँकर किंवा विहीर अधिग्रहणासाठी प्रस्ताव मंजुरीसाठी पाठविण्यात येतो.
फुलंब्री तालुक्यात सांजूळ लघू प्रकल्पात नऊ टक्के आणि आळंद लघू प्रकल्पात सहा टक्के जलसाठा आहे. गिरिजा, वाकोद, फुलंब्री या मध्यम प्रकल्पांतील जलसाठा जोत्याच्या खाली आहे. जातेगाव, बाभुळगाव तरटे, गणोरी, गिरसावळी या लघू प्रकल्पांतील पाणीपातळी जोत्याच्या खाली गेली आहे.
खुलताबाद ः टँकरचा फेरा सुरू झाला
तालुक्यातील गदाना, बोरवाडी, देवळाणा या गावांना टँकरने पाणीपुरवठा केला जात असून आखातवाडा तांडा, चिंचोली, सालुखेडा, वडोद खुर्द, सुलीभंजन, मंबापूर, मलकापूर या सात गावांना खासगी विहीर अधिग्रहण करून पाणीपुरवठा करण्यात येत आहे. फेब्रुवारीमध्ये तालुक्यातील २७ गावांना टँकरने पाणीपुरवठा करावा लागणार आहे. त्याचप्रमाणे येत्या तीन महिन्यात जवळपास ४० गावांना पिण्याचे पाणी पुरवावे लागणार आहे.
खुलताबाद तालुक्यात ७६ गावे असून ३९ ग्रामपंचायती आहेत. यावर्षी पावसाने हुलकावणी दिल्याने भूगर्भातील पाणीपातळीत मोठी घट झाली आहे. त्यामुळे जूनपर्यंत सुमारे ४० गावे टंचाईच्या फेऱ्यात राहण्याचा अंदाज आहे. येसगाव येथील गिरिजा मध्यम प्रकल्पात पाणी नसल्याने पिण्याच्या पाण्याची चिंता वाढली आहे. दिवसेंदिवस टँकरच्या मागणीत भर पडत असल्याने निरगुडी तलावातील पाणी टँकरद्वारे टंचाईग्रस्त गावांना पुरवठा करण्याचे नियोजन सुरू आहे. पंचायत समितीने पाणीटंचाईचा कृती आराखडा तयार केला असून ३७ ते ४० गावांना पिण्याच्या पाण्याचा गंभीर प्रश्न भेडसावणारा आहे.
फेब्रुवारी ते मार्चमध्ये तालुक्यातील पाडळी, सोबलगाव, वडगाव, झरी, धामणगाव, कानडगाव, कनकशीळ, वीरमगाव, भडजी, ममनापूर, घोडेगाव, मावसाळा, खांडी पिंपळगाव, जाफरवाडी, चिंचोली शेतवस्ती, रसूलपुरा, बाजारसावंगी, सुलतानपूर, भांडेगाव, सराई, गोळेगाव, खिर्डी, सुलीभंजन, आजमपूर, तिसगाव, तिसगाव तांडा या गावांना टँकरने पाणीपुरवठा करण्यासाठी पंचायत समितीने नियोजन केले आहे.
सिल्लोड ः जानेवारीतच जलचिंता
सिल्लोड तालुक्यात यावर्षी पाऊस कमी पडल्याने जानेवारी महिन्यापासूनच पाण्याचे दुर्भिक्ष्य निर्माण झाले आहे. पाणी टंचाई निवारणार्थ प्रशासनाकडे टँकर सुरू करण्यासाठी विहीर अधिग्रहणाचे प्रस्ताव दाखल झाले आहेत.
सिल्लोड तालुक्यात पावसाळ्यात फार कमी पाऊस पडला. त्यामुळे पाझर तलाव, नलाबंडिंग, शेततळी, लघू प्रकल्प, मध्यम प्रकल्प ओसांडून वाहिले नाहीत. पावसाळ्यात काही प्रकल्पांत साचलेले पाणी आटत चालले आहे. पाणीपुरवठा योजनाांच्या विहिरी जानेवारीतच सांगळ्यावर आल्या आहेत, तर काही कोरड्या पडल्या आहेत. संभाव्य टंचाईवर मात करण्यासाठी असलेले पाणी राखून ठेवण्याचा निर्णय महसूल प्रशासनासह संबंधित यंत्रणेने घेतला. अवैध पाणी उपसा करणाऱ्यावर गुन्हे दाखल करण्यात आले आहेत.
सराटी, बोदवड, जळकीघाट, पिंपरी बाळापूर येथील टँकरचे प्रस्ताव भूजल सर्वेक्षण यंत्रणेचे सर्वेक्षण न केल्यामुळे पंचायत समिती स्तरावर पडून आहेत. वरूड, जळकीघाट येथील टँकरचे प्रस्ताव तहसील कार्यालयात मंजुरीसाठी पाठविण्यात आले आहेत. वांजोळा, टाकळीजीवरग, बहुली, मोढा(खुर्द), मांडगाव, बनकिन्होळा या सहा गावांचे विहीर अधिग्रहणासाठी प्रस्ताव आले आहेत, अशी माहीती पंचयात समिती पाणी पुरवठा विभागाचे पांडुरंग जिवरग यांनी दिली.
खेळणा मध्यम प्रकल्पाची पातळी जोत्याखाली आहे. निल्लोड लघू प्रकल्प, हळदा-जळकी साठवण तलाव जोत्याखाली आहेत. उंडणगाव प्रकल्प कोरडा ठाक आहे. चारनेर लघू प्रकल्पात २८.३८ टक्के, अजिंठा-अंधारी प्रकल्पात ९.२५ टक्के, रहिमाबाद प्रकल्पात २८.९३ टक्के, केळगाव प्रकल्पात ६७ टक्के पाणी आहे.
औरंगाबाद ः मार्चनंतर टंचाईच्या झळ
औरंगाबाद तालुक्यात यंदा सरासरीपेक्षा कमी पाऊस झाला. परिणामी तालुक्यात पाणीटंचाईची झळ मार्चनंर जाणवणार आहे. संभाव्य कृती आराखड्यात ३० गावांना पाणीटंचाई जाणवू शकते, असे नमूद केले आहे.
शहराच्या चारही बाजूंनी तालुक्याची व्याप्ती आहे. यंदा सरासरीपेक्षा कमी पाऊस झाल्याने करमाड पट्टा, गेवराई, सिंदोन आणि जटवाडा परिसरातील अनेक तलावांमध्ये अपेक्षेपेक्षा कमी पाणी आहे. सद्यस्थितीत एकाही गावातून टँकरची मागणी आलेली नाही. पण मार्चपासून पाणीटंचाईची झळ पोचायला सुरू होणार आहे. पंचायत समितीने संभाव्य कृती आराखडा तयार केला असून त्यात मार्च, एप्रिलनंतर ३० गावांमधून पाणीटंचाई निर्माण होऊ शकते. तेथे टँकरची सुविधा उपलब्ध करून देण्याचे नियोजन करण्यात आले आहे.
गंगापूर ः जानेवारीतच ३५ टँकर
कायम दुष्काळाच्या छायेत असलेल्या गंगापूर तालुक्याची परिस्थिती यंदाही अवघड आहे. यंदा जुलै महिन्यापासूनच पाणीटंचाईची झळ गंगापूरवासिय सोसत आहेत. जुलै महिन्यात टँकरची मागणी करण्यात आली. सद्यस्थितीत गंगापूर तालुक्यात ३५ टँकरद्वारे पाणीपुरवठा करण्यात येत आहे. आवश्यकतेनुसार दर दिवसाआड नवीन गावातून टँकरच्या मागणीचे प्रस्ताव प्रशासनाकडे येत आहेत. त्या दृष्टीने आगामी काळात टँकरचा आकडा मोठ्या प्रमाणावर वाढणार असल्याचे संकेत प्रशासनाने दिले आहेत. जिल्हा परिषदेच्या लासूरस्टेशन, सिल्लेगाव, अंबेलोहोळ णि तुर्काबाद खराडी सर्कलमधून पाणीटंचाई तीव्र असल्याचे सूत्रांनी सांगितले.
कन्नड ः ३७ गावांसमोर पाणीसंकट
सप्टेबरअखेर कन्नड तालुक्यात केवळ ६८ टक्के पाऊस पडल्याने शिवना-टाकळी, अंजना- पळशी, खारी- खामगाव व बहुतांश लघू सिंचन प्रकल्प कोरडेच आहे. यामुळे तालुक्यात देवळी येथे टँकरने पाणीपुरवठा करण्यात येत आहे, तर मोहरा, आमदाबाद, मोहाडी, जवखेडा बुद्रुक या तीन गांवाना टँकरच्या सहाय्याने पाणी पुरवठ्याचे प्रस्ताव वरिष्ठ कार्यालयात दाखल करण्यात आले आहेत.
भूजल सर्वेक्षण आणि विकास यंत्रणेकडून तालुक्यातील ३७ गावांना भविष्यात पाणीटंचाईच्या झळा बसण्याची शक्यता वर्तवली असून, पंचायत समितीच्या पाणीपुरवठा विभागाकडून जून २०१८ अखेरपर्यंत आठ महसूल मंडळातील १२३ गावे, वाड्या, वस्त्यामध्ये पाणीटंचाईचे चटके बसण्याची शक्यता संभाव्य पाणी टंचाई कृती आराखड्यात व्यक्त करण्यात आली आहे. १२ गावांमध्ये १४ विहिर अधिग्रहित करण्यात आल्या आहेत. दहा गावांसाठी तात्पुरती पाणीपुरवठा योजना व दहा गावांसाठी नळ योजना दुरुस्ती योजना राबविण्यात येत आहे. तालुक्यात २२ विंधन विह‌िरींना मंजुरी देण्यात आली आहे.
वैजापूर ः वैजापूर तालुक्यात यावर्षी पाणीटंचाईची तीव्रता कमी आहे. तालुक्यात सध्या चार गावांत टँकर सुरू आहेत.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
