उन्मेश देशपांडे, औरंगाबाद
महापालिका निवडणुकीच्या प्रचारसभेत एखाद्या राष्ट्रपुरुषाचा पुतळा वापरताना जरा जपून. कारण आता निवडणूक आयोगाने या पुतळ्यांचा खर्च उमेदवाराच्या माथी मारण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यासाठी उंचीनुसार पुतळ्यांचे दरही ठरविले आहेत. अर्थात निवडणूक आचारसंहितेचे उल्लंघन केल्यामुळे कठोर कारवाई केल्याचे एकही उदाहरण नाही, मात्र फक्त कागद काळे करण्याचा उद्योग आयोगाकडून सुरू असल्याची चर्चा आहे.
निवडणूक आयोगाने पुतळ्याबरोबर टोप्या, हार, पाण्याचे पाऊच आदींचे दर निश्चित केले आहेत. प्रचारसभांमध्ये व्यासपीठावर छत्रपती शिवाजी महाराज, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर आदी राष्ट्रपुरुषांचे पुतळे ठेवण्यात येतात. आयोगाने पुतळ्यांचे आकार निश्चित केले आहेत. २४ इंच उंचीचा पुतळा वापरल्यास उमेदवाराच्या नावावर २,८२५ रुपये खर्च नोंद होईल. ३२ इंच आणि ४२ इंच उंचीच्या पुतळ्यासाठी अनुक्रमे ५,९८० रुपये आणि ८,९७० दर असेल. त्याचबरोबर १६ बाय २० इंच आकाराच्या फोटोचा दर ४५० रुपये निश्चित केला आहे. वास्तविक सभांमधील पुतळे व फोटो कार्यकर्त्यांच्या घरून आणले जातात. मात्र, ते नवीन आहेत असे आयोग मानणार आहे. खादीच्या कापडाचे दरही निवडणूक आयोगाने निश्चित केले आहेत. हे दर २८०, ३७० आणि ४८० रुपये मीटर असे आहेत.
प्रचाराचे साहित्य स्वस्तात आणले तरी, आयोगाच्या दरानुसारच खर्च गृहित धरणार आहेत. कार्यकर्त्यांसाठी वापरण्यात येणाऱ्या टोप्यांच्या किंमती ८ ते १७ रुपयांपर्यंच असतील. ढोल ताशाच्या दहा माणसांच्या पथकासाठी प्रतिदिन साडेअकरा हजार रुपये दर आकारला जाणार आहे.
तपासणीबाबत प्रश्नचिन्ह
लोकसभा किंवा विधानसभा निवडणुकीच्यावेळी उमेदवारांबरोबर आयोगाकडून व्हिडिओ कॅमेरा तैनात करण्यात येतो. त्यांच्या प्रचाराचे चित्रिकरण करण्यात येते. महापालिका निवडणुकीत मात्र एक हजारांपेक्षा जास्त उमेदवार आहेत. प्रत्येक उमेदवाराच्या हालचालीवर लक्ष ठेवणे अशक्य आहे. त्यामुळे उमेदवाराबरोबर किती कार्यकर्ते होते. पदयात्रेत किती टोप्या, हार, झेंडे वापरले आदींवर निवडणूक आयोग लक्ष ठेवू शकणार नाही. त्यामुळे अशा पद्धतीने प्रचारसाहित्याचे दर ठरविणे म्हणजे केवळ कागद काळे करण्याचा उद्योग असल्याची चर्चा उमेदवारांमध्ये आहे.
आयोगाने ठरवलेले हारांचे दर
झेंडू २५ ते १०० रु.
चिल्ली १०० ते २०० रु.
निशीगंध ३०० ते ४०० रु.
गुलाब ४०० ते ५५० रु.
ऑर्चिड ८०० ते १००० रु.
यापेक्षा कमी दर मान्य केले जाणार नाहीत, असे निवडणूक निर्णय अधिकाऱ्यांनी खर्च नियंत्रण कक्ष प्रमुखांना कळविले.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
