धनंजय कुलकर्णी, औरंगाबाद
पदवी, पदव्युत्तर शिक्षणासाठी शहर आणि देशाबाहेर जाण्याचा विद्यार्थ्यांचा कल वाढला आहे. शहरातील सुमारे १४ राष्ट्रीय कृत बँकांच्या १५० हून अधिक शाखांत सध्या कोट्यवधींचे कर्जवाटप सुरू आहे. यंदा ही टक्केवारी १८ टक्क्यांपर्यंत गेली आहे.
स्टडी अॅब्रॉडचा व विशेषत: अमेरिका, न्यूझीलंड, ऑस्ट्रेलिया, कॅनडा, सिंगापूर येथे शिकण्यासाठी जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांचे प्रमाण दरवर्षी पन्नासने वाढत आहे. त्यामुळे विविध बँकांनी मार्केटिंगच्या माध्यमातून शैक्षणिक कर्जासाठी कॉलेजपर्यंत पायघड्या पसरल्या आहेत. विद्यार्थी आणि पालकांना कर्ज घेण्याचे अनेक पर्याय उपलब्ध झाले आहेत. कर्जदारांची संख्याही वाढली आहे. १५ ते २० लाखांपर्यंतच कर्ज आजकाल सहज मिळते. सध्या ८० लाख ते सव्वा कोटी रुपयांपर्यंतचे कर्ज, १० ते १३ टक्के व्याजदराने घेऊन शैक्षणिक स्वप्न पूर्ण करण्याकडे विद्यार्थ्यांचा कल दिसतो आहे. महाराष्ट्र बँकेचे व्यवस्थापक अनंत घाटे म्हणाले, '२०१०-२०११ यावर्षी बँकांमधील एकूण कर्जाच्या १२ ते १३ टक्के कर्ज शिक्षणासाठी असायचे. ही टक्केवारी २०११-१२ या वर्षासाठी १४ टक्के, १२-१३ वर्षासाठी १५ टक्के तर आता २०१५ या वर्षासाठी सुमारे १८ टक्क्यांपर्यंत वाढली आहे. कर्ज घेताना मेडिकल, इंजिनीअरिंग, फार्मसी आणि व्यावसायिक अभ्यासक्रमांना प्रवेश घेतलेल्या पाल्यांचे अर्ज अधिक असतात,' असे घाटे म्हणाले.
साधारण ५० विद्यार्थ्यांना सुमारे २० कोटींपर्यंत खर्च सहज येतो, पण ते विद्यार्थी पदवी शिक्षण घेणार आहेत की पदव्युत्तर शिक्षण यावर तो खर्च अपेक्षित असतो. शहरांतर्गत संस्थांतील शिक्षणासाठीही विद्यार्थी मोठ्या प्रमाणावर कर्ज घेतात. मात्र, परदेशी शिक्षण घेताना खासगी बँकांपेक्षा राष्ट्रीयकृत बँकांनाच प्राधान्याने निवडले जाते.
परदेशी जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांना कर्ज देताना आम्ही त्यांचे शैक्षणिक रेकॉर्ड तपासतो. तो ज्या देशात, ज्या कॉलेजमध्ये, ज्या कोर्सला जातो त्यावरही कर्जाची रक्कम ठरते. कॉलेजचे प्लेसमेंट रेकॉर्ड, कोर्सला असलेली मागणी आदी बाबीही आम्ही विचारात घेतो.
- अनंत घाटे; व्यवस्थापक, महाराष्ट्र बॅँक.
विद्यार्थ्यांचा ओढा अजूनही मॅनेजमेंट आणि इंजिनीअरिंग या वलयांकित शाखांच्या अभ्यासक्रमांकडेच आहे. मात्र, काही वर्षांपूर्वीपर्यंत विद्यार्थी केवळ मास्टर्ससाठी परदेशी जायचे. आता पदवी शिक्षणासाठी परदेशात जाऊन कोर्स करणाऱ्यांची संख्या वाढते आहे.
- अनिरुद्ध हातवळणे, विश्वश्री कन्सल्टन्सी
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट