![]()
म. टा. प्रतिनिधी, उस्मानाबाद
उस्मानाबाद जिल्हा हा मुलींसाठी धोकादायक झाला असून, जिल्ह्यातील ३९१ गावे या दृष्टीने धोकादायक म्हणून घोषित करण्यात आली आहेत. जिल्ह्यातील आठ पैकी चार तालुक्यांनाही रेड कार्ड देण्यात आले असून, कळंब तालुक्यामध्ये मुलींचा जन्मदर हा सर्वात कमी आहे. तर तुळजापूर तालुक्यातील ७६ गावांमध्ये मुलींचे प्रमाण चिंताजनक आहे. गर्भात मुलीच्या होणाऱ्या हत्येकडे प्रशासनाचे दुर्लक्ष असून, गर्भपातासंदर्भातील कुठलीही आकडेवारी प्रशासनातील आरोग्य विभागाकडे उपलब्ध नाही.
राज्याचे आरोग्यमंत्री डॉ. दीपक सावंत हे उस्मानाबाद जिल्ह्याचे पालकमंत्री असताना त्यांच्या नेतृत्वाखालील जिल्ह्यात मुलीचा जन्मदर घटतोय, ही चिंतेची बाब आहे. 'बेटी बचाओ - बेटी पढओ' या शासन उपक्रमाकडे जिल्ह्यातील आरोग्य प्रशासनाचे दुर्लक्षच असल्याचे यामुळे स्पष्ट होत आहे.
उस्मानाबाद जिल्ह्यातील ६१८ गावांची माहिती जिल्हास्तरीय (प्रसवपूर्व गर्भलिंगनिदान चाचणी कायदा) 'पीसीपीएनडीटी' समितीने एकत्रित करून ३९१ गावांना रेड कार्ड जारी केले असून, जिल्ह्यातील आठ पैकी तुळजापूर, परंडा, वाशी व कळंब या चार तालुक्यांचाही यामध्ये समावेश करण्यात आला आहे.
तुळजापूर तालुक्यातील सर्वाधिक ७६ गावे ही मुलीच्या जन्मासाठी धोकादायक म्हणून घोषित केली आहेत. याच बरोबर उस्मानाबाद जिल्ह्यात मुलींचे प्रमाण कमी होवून हजार मुलांमागे ८९२ मुलींची संख्या आहे.
१ एप्रिल २०१५ ते ३१ मार्च २०१६ या कालावधीतील १९ हजार ९१८ प्रसुतींची माहिती एकत्रित करून ही आकडेवारी जाहीर केली असून, यामध्ये तुळजापूर, तालुक्यात मुलींचे प्रमाण ८७५, कळंब ७९१, वाशी ८४८, परांडा ८९६, उस्मानाबाद ९४२, लोहारा ९०६, भूम ९३३ आणि उमरगा ९४५ इतके आहे.
जिल्ह्यात मुलींच्या लिंग गुणोत्तर प्रमाणाबाबत इतकी बिकट स्थिती असून, गर्भपाताबाबत बरीचशी आकडेवारी ही प्रशासनाकडे उपलब्ध नाही. टेलीमेडीसीनसह अत्याधुनिक वैद्यकीय सोयी-सुविधांचे घोषणा करून राजकीय भांडवल करणाऱ्या शिवसेनेचे आरोग्यमंत्री डॉ. दीपक सावंत यांच्या उस्मानाबाद जिल्ह्यातील हे भीषण वास्तवसमोर आले असतानाही डॉ. सावंत हे मौन वाळगून आहेत.
सत्तेत राहून भाजपच्या मंत्र्यावर टीकेची झोड उठविणारे शिवसेना पक्षप्रमुख उद्धव ठाकरे आरोग्य मंत्र्यासह सेनेच्या अन्य मंत्र्यांचे काय कामाचे रिपोर्टकार्ड तपासून आत्मचिंतन करणार काम, हा खरा प्रश्न आहे. दरम्यान, पालकमंत्री डॉ. दीपक सावंत यांच्याशी यासंदर्भात संपर्क साधला असता नेहमीप्रमाणे ते मिटींगमध्ये व्यस्त असल्याचे सांगण्यात आले.
उस्मानाबाद जिल्ह्यातील ही स्थिती पाहता मुलींचे प्रमाण सुधारण्यासाठी २४ मे पासून शेम या नावाने मोहीम हाती घेण्याची घोषणा जिल्ह्याधिकारी डॉ. प्रशांत नारनवरे यांनी केली असून, प्रत्येक गावात मुलींच्या प्रमाणाचे बोर्ड लावून, त्याकडे जनतेचे लक्ष वेधण्यात येणार आहे. याचबरोबर तालुका व ग्रामपातळीवर दक्षता पथक, जनजागृतीचे कार्यक्रम, सोनोग्राफी केंद्रावर धाडी, गर्भपाताची कारणे यांचा शोध घेवून वर्षभर बेटी बचाओच्या हेतुने उपक्रम राबविण्यात येणार आहेत.
पीसीपीएनडीटीच्या बैठकीत अनेक संबंधित अधिकाऱ्यांची अनुपस्थिती प्रकर्षाने जाणवली. उपस्थित अधिकाऱ्यांकडे या संदर्भाने पुरेशी माहिती उपलब्ध नसल्याने जिल्हाधिकारी डॉ. नारनवरे यांनी त्यांची खरडपट्टी केली आहे.
म. टा. प्रतिनिधी, उस्मानाबाद
