'मटा'ने आयोजित केलेल्या मार्गदर्शन कार्यशाळेत तज्ज्ञांचे विद्यार्थ्यांना आवाहन
म. टा. प्रतिनिधी, औरंगाबाद
'इंजिनीअरिंग प्रवेश आजच कन्फर्म करा,' असे आवाहन गुरुवारी 'महाराष्ट्र टाइम्स'तर्फे आयोजित 'इंजिनीअरिंग सुधारित प्रवेश प्रक्रिया मार्गदर्शन कार्यशाळे'त तज्ज्ञांनी केले. इंजिनीअरिंगच्या सुधारित प्रवेश प्रक्रियेतील प्रवेश फेऱ्या कशा असतील. नोंदणी, अर्ज निश्चिती कशी करावी इथपासून ते नव्याने प्रक्रियेत समाविष्ट झालेल्या 'फ्रीझ', 'फ्लोट' व 'स्लाइड' टप्प्यांचे महत्त्व काय, याबाबत विद्यार्थी, पालकांच्या मनात असलेल्या शंकांचे निरसन यावेळी करण्यात आले. 'प्रत्येक क्षेत्रावर इंजिनीअरिंगचा प्रभाव आहे. यावर्षी प्रवेश प्रक्रियेत केलेले बदल विद्यार्थ्यांच्या हिताचे आहेत,' असे तंत्रशिक्षण सहसंचालक डॉ. महेश शिवणकर म्हणाले.
एमजीएमच्या रुक्मिणी सभागृहात झालेल्या या मार्गदर्शन कार्यशाळेत तंत्रशिक्षण सहसंचालक डॉ. शिवणकर यांच्यासह प्रवेश प्रक्रियेतील तज्ज्ञ डॉ. गोविंद संगवई, प्राचार्य डॉ. सुधीर देशमुख, डॉ. अभिजित वाडेकर, डॉ. संतोष भोसले, डॉ. दीपक गौर, डॉ. आर. एस. पवार यांनी मार्गदर्शन केले. 'महाराष्ट्र टाइम्स'चे निवासी संपादक धनंजय लांबे यांनी प्रारंभी उपक्रमाच्या आयोजनामागची भूमिका मांडली. मेक इन इंडिया, स्टार्टअप इंडिया, स्टँडअप इंडियासारख्या उपक्रमातून प्रोत्साहन दिले जात आहे. डीएमआयसी, ऑटो हब, सिस्टरसिटी, फार्मास्युटिकल हब, टेक्सटाइल, एव्हिएशन अशी क्षेत्रे विस्तारत आहेत. नोकरीसह स्वतःला उद्योजक म्हणून उभे राहण्याची विद्यार्थ्यंना संधी असल्याचेही डॉ. शिवणकर यांनी सांगितले.
ते म्हणाले,'यंदा सीईटी प्रवेश प्रक्रियेत झालेले बदल हे विद्यार्थीभिमुख आहेत. सीईटीचा स्कोअर माफक असला, तरी प्रवेश मिळेल, परंतु यशस्वी अभियंता होण्यासाठी तुम्हाला दक्ष रहावे लागेल. देशात चार हजार इंजिनीअरिंग कॉलेजांमध्ये २० लाख विद्यार्थी प्रवेश घेतात. राज्यात ३५० कॉलेजांमध्ये दीड लाख विद्यार्थी प्रवेश घेतात. अभियांत्रिकीचे शिक्षण घेऊन बाहेर पडणाऱ्यांची संख्या मोठी आहे. त्या तुलनेत नोकरीची संधी कमी आहेत, हे सत्य आहे, परंतु त्याचवेळी उद्योगांचे म्हणणे वेगळे आहे. त्यांना कुशल मनुष्यबळ मिळत नाही. हा विरोधाभास आहे. त्यामुळे यशस्वी अभियंता होण्यावर तुमचे लक्ष केंद्रित पाहिजे. तुमच्याकडे ज्ञानाबरोबर कौशल्याची गरज आहे. हार्ड वर्क, उन्हात काम करण्याची सवय, फिल्डवर टीमवर्कम्हणून काम करण्याची सवय गरजेची आहे. संवाद कौशल्य, सकारात्मक दृष्टिकोन, आपले म्हणणे ठासून मांडण्याची, ऐकण्याची, अडचणीवर उपाय शोधण्याची क्षमता आपल्यात असायला हवी, तरच तुम्ही चांगले अभियंता होऊ शकता. त्यासाठी प्रवेश प्रक्रियेबाबतही जागरूक असले पाहिजे. प्रवेश प्रक्रियेत ऑनलाइन नोंदणीला आणि नोंदविलेल्या अर्जाची निश्चिती करण्याला महत्त्व आहे. प्रत्येक कॉलेजमध्ये सुविधा केंद्र आहे. दोन्ही टप्प्यांवर तुम्ही योग्य प्रक्रिया केली असेल, तर १९ जून रोजी पहिल्या गुणवत्ता यादीत नाव असेल. व्यवस्थापन कोट्यातूनही प्रवेश घ्यायचा असेल, त्यासाठीही तुमची ऑनलाइन नोंदणी आवश्यकच आहे. २२ जुलैला अंतिम गुणवत्ता यादी आणि कॉलेज, प्रवेश क्षमता, शाखांची माहिती देणारे सिटमॅट्रिक्स जाहीर होईल. यंदा राज्यात २ लाख ६२ हजार विद्यार्थी प्रवेशास यंदा पात्र आहेत. यातील २ लाख ३५ हजार विद्यार्थ्यांना शंभरपेक्षा कमी गुण आहेत, ही खेदाची बाब असली तरी प्रत्येकाला प्रवेश मिळेल अशी स्थिती आहे. यंदा ३०० ऑप्शन भरण्याची मुभा आहे. पहिल्या फेरीदरम्यान दिलेले पर्याय तिन्ही फेऱ्यांसाठी ग्राह्य धरले जाणार आहेत. त्यामुळे हे पर्याय काळजीपूर्वक भरा. आयआयटी, एनआयआयटीच्या धर्तीवर विद्यार्थ्यांना चांगले पर्याय निवडण्याची संधी मिळावी यासाठी 'फ्रीझ', 'फ्लोट' व 'स्लाइड' असे पर्याय यंदापासून देण्यात आले आहेत. चौथी फेरी ही पहिल्या तीन फेरीत आपले काही चुकले असे वाटत असेल, तर तुम्हाला मिळालेली एक संधी आहे. त्यात तुम्हाला नव्याने कॉलेज, ब्रँचचे पर्याय देता येतील. ही प्रक्रिया झाल्यानंतर सगळ्या विद्यार्थ्यांना २८ जुलैला कॉलेजला जात प्रवेश निश्चित करावयाचा आहे. १ ऑगस्टला सर्व इंजिनीअरिंग कॉलेज सुरू होतील.'
यंदा प्रवेश प्रक्रियेची पद्धत पारदर्शी, विद्यार्थी केंद्रित आहे. स्वायत्त कॉलेजांचे प्रवेशही राज्य गुणवत्ता यादीनुसार होणार आहेत. पर्याय निवडताना प्रथम शाखा निवडावी. त्यानंतर विद्यापीठ क्षेत्र, संस्थेचा प्रकार (शासकीय, अनुदानित, विनाअनुदानित, विद्यापीठ संचलित-विभाग) त्यानंतर संस्था स्वायत्त आहे की नाही यांतून निवड करावी. त्यानंतर स्क्रीनवर दिलेल्या संस्था निवडाव्या, सर्व शाखा, संस्था निवडल्यास त्यांचा प्राधान्यक्रम ठरवावा. पहिल्या फेरीदरम्यान दिलेले पर्याय तिन्ही फेऱ्यांसाठी ग्राह्य धरले जातील. तीन फेऱ्यांदरम्यान त्यात बदल करता येणार आहेत. विद्यार्थ्याला ३०० पर्याय देता येणार आहेत. चांगली ब्रँच, कॉलेज निवडण्याची संधी पहिल्या तीन राउंडमध्ये फ्रीझ, फ्लोट व स्लाइड या माध्यमांतून मिळणार आहे. 'ट्यूशन फी व्हेवर स्किम' (टीएफडब्ल्यूएस) या योजने शैक्षणिक शुल्क माफ केले जाते. त्यात प्रवेश घेतला, तर शाखा व कॉलेज बदलता येत नाही. स्वायत्त संस्थांच्या प्रवेश प्रक्रियेसाठी राज्य गुणवत्ता क्रमांक महत्त्वाचा आहे. उर्वरित स्वायत्त नसलेल्या संस्थामध्ये त्या-त्या विद्यापीठ क्षेत्रातून बारावी उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी सत्तर टक्के
जागा राखीव, तर उर्वरित विद्यापीठ कार्यक्षेत्रातील विद्यार्थ्यांसाठी ३० टक्के जागा राखीव आहेत. विनाअनुदानित संस्थामध्ये ऑल इंडिया कोट्यातील १५ टक्के जागाांसाठी सीईटी उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांना प्रथम प्राधान्य देण्यात येणार आहे, हे विद्यार्थ्यांनी लक्षात घ्यावे.
- डॉ. गोविंद संगवई, प्रवेश प्रक्रिया तज्ज्ञ
मिळेत ती शाखा स्वीकारा
अभियांत्रिकीमध्ये प्रवेश घेताना आपल्याला कोणती शाखा मिळेल किंवा कोणती शाखा घ्यावी, अशी घालमेल विद्यार्थ्याच्या मनात असते. अभियांत्रिकीमध्ये शाखा फारशी महत्त्वाची नाही. आपण निवडलेली शाखा असो की मिळालेली. ज्या शाखेत प्रवेश घेतला आहे, त्याचा निट अभ्यास करा. त्यातील विषयांच्या मुळाशी जायला शिका. याबळावरच त्या शाखेत आपण चांगले ते करू शकतो. सर्वोच्च स्थानावर जाण्याचा प्रयत्न करा. अभियांत्रिकीला प्रवेश घेतला म्हणजे तुम्ही तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात प्रवेश घेतला. त्यात 'नॉलेज' आणि 'स्किल' यांकडे तुम्हाला लक्ष द्यावे लागते. त्याच्या बळावर भरीवकामगिरी करा. आवड आहे त्यात प्रवेश घ्यावा, नाही तर जे मिळाले आहे, त्यात आवड निर्माण करा.
- डॉ. सुधीर देशमुख, जेएनईसी
बदल विद्यार्थ्यांच्या हिताचे
अभियांत्रिकी प्रवेश प्रक्रियेत यंदा बदल करण्यात आले. हे बदल विद्यार्थीहिताचे आहेत. जागतिक पातळीवरील बदल लक्षात घेऊन आपल्याकडील कॉलेजांमध्ये बदलाची प्रक्रिया वेगाने होते आहे. अभियांत्रिकी प्रवेशासाठी सीईटीत मिळालेले गुण महत्त्वाचे असतात. यासह आर्थिक क्षमताही प्रभाव टाकते. कॉलेजांना भेटी द्या, तेथील भौतिक सुविधा, प्रयोगशाळा पहा, त्यांची माहिती घ्या. अभियांत्रिकीच्या कोणत्या शाखेला, कॉलेजला प्रवेश घ्यायचा आहे, याबाबत कुटुंबीयांशी चर्चा करा. त्यानंतरच योग्य तो निर्णय घ्या. कारण हा निर्णय आपल्या करिअरशी निगडित आहे. अभियांत्रिकी आणि बीटेक यातील फरकही पालकांनी समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. बीटेकसारख्या अभ्यासक्रमाला शेवटच्या सहा महिन्यात इनप्लाँट ट्रेनिंग उपलब्ध असते.
- डॉ. संतोष भोसले, एमआयटी
आवडीची शाखा निवडा
आपली आवड लक्षात घेत अभियांत्रिकीची शाखा निवडा. प्रवेश प्रक्रियेची संपूर्ण माहिती घ्या, कॉलेजांमधील स्थिती, भौतिक सुविधा, प्लेसमेंट कशा प्रकारे होते, किती प्रमाण आहे. प्रयोगशाळा, कॉलेजचे शैक्षणिक वातावरण अशा सर्वच बाबींचा विचार करत, माहिती घेत विद्यार्थ्यांनी कॉलेजची निवड करावी. आज अभियांत्रिकीमधील नवनवीन शाखा समोर येत आहेत. त्याचा अभ्यास करा. आज ज्ञानबरोबरच कौशल्य महत्त्वाचे आहे. जेथे अशी कौशल्ये आत्मसात करण्याची संधी मिळते अशा कॉलेजांमध्ये प्रवेशासाठी आग्रही रहा. आवड आणि गरज यांचा मध्य साधा. सर्वांचे मत विचारात घ्या, परंतु आपल्या मनाप्रमाणे, आवडीप्रमाणे अभियांत्रिकीची शाखा निवडण्याकडे लक्ष द्या.
- डॉ. आर. एस. पवार, श्रीयश इंजिनीअरिंग
विविध शाखांत संधी
पालकांनी मुलांवर आपल्या अपेक्षांचे आझे लादू नयेत. आवडीनुसार त्यांना त्यांचे क्षेत्र निवडू द्या. मुलांनी त्यांच्या आवडीच्या क्षेत्रात प्रवेश घेतला, तर त्यात उत्तम करिअर करतात. त्यांना त्यांच्या आवडीच्या क्षेत्रात आपला ठसा उमटू देण्याची संधी द्या. अभियांत्रिकीच्या विविध शाखांमध्ये नानाविध संधी आहेत. आपण इंजिनीअरिंग कोणत्य शहरात करतो, हे महत्त्वाचे नसते. आपण काय शिकतो, त्यातून काय घेतो हे महत्त्वाचे आहे. मोठ्या शहरांकडे विद्यार्थ्यांचा कल असतो, परंतु हा कल केवळ ऐकीव गोष्टीवर अवलंबून असतो. आज शहरातील सर्वच कॉलेज आपल्या मुलांना अधिकाधिक काय चांगले देता येईल, चांगले मनुष्यबळ निर्मितीसाठी नवनवे उपक्रम राबवित आहेत. आयआयटीशी सामंजस्य करार, वेगवेगळ्या सॉफ्टवेअरच्या लँग्वेज देण्याचा प्रयत्न करत आहेत.
- डॉ. दिलीप गौर, आयसीईईएम
सर्व शाखा समान
इंजिनीअरिंगमध्ये करिअरच्या संधी कमी नाहीत. त्यात विद्यार्थ्याचा रोल महत्त्वाचा असतो. कॉलेज, ब्रँच निवडताना आपण दक्ष असणेही महत्त्वाचे असते. भौतिक सुविधा, शिक्षक, उपलब्ध सोयी विद्यार्थ्यांनी प्रवेश घेण्यापूर्वी जाणून घ्याव्यात. विद्यार्थी, पालकांना कॉलेजकडूनला मोठ्या अपेक्षा असतात. कॉलेजमधून होणारी प्लेसमेंट, कॉलेजमधील पायाभूत सुविधा, प्रयोगशाळां लक्ष असते. ही चांगली बाब आहे. कॉलेजांनीही त्यानुसार सक्षम व्हायला हवे. अभियांत्रिकीची एखादी शाखा चांगली, दुसरी कमी महत्त्वाची असे नसते, हे लक्षात असू द्यावे. आपल्यातील क्षमता, अभ्यास, नवनवीन शिकण्याचीवृत्ती हीच आपल्याला यश मिळवून देते.
- डॉ. अभिजित वाडेकर, पीईएस
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
